TABERNA LAMPSACI



Einladung zur 1. Sitzung

- privatim -

am 23 - VIII - 2014, um 1111h,

in's Schloßcafé in Schwetzingen

zur Lektüre des Epigramms 73

aus dem Corpus Priapeorum





I

(73) Obliquis, pathicae, quid me spectatis ocellis ?
Non stat in inguinibus mentula tenta meis.
Quae tamen exanimis nunc est, et inutile lignum:
Utilis haec, aram si dederitis, erit.

((74) Per medios ibit pueros mediasque puellas
mentula, barbatis non nisi summa petet.)



II

Lessing

Es ist sonderbar, daß Priapus einen Altar verlangen sollte;
und zu so einem Behufe: Aram si dederitis. Ihm war um ganz
andere Huldigungen zu thun. Scioppius* glaubte daher, daß man
arae si dederitis dafür lesen müsse. Ita lego, sagt er, quia ex
altera lectione bonum sensum eruere nequivi. Utilis erit, si eam
in aram ustulandam dabitis. Sed nec hoc mihi satisfacit.
Ja wohl
taugt auch das nicht; oder vielmehr es taugt noch weniger. Ein
einziger Buchstabe giebt dem Dinge eine andere Wendung. Man
lese nehmlich, anstatt aram, arram oder arrham, so wie das
Manuskript will: und auf einmal ist Sinn und Witz wiederum da.
(Priapus will nehmlich eben das sagen, was Martial der alten
Phyllis sagte, dessen Epigramm an sie hier der beste Kommentar ist **.

Blanditias nescis: dabo, dic, tibi milia centum,
et dabo Sentini jugera culta soli.
Accipe vina, domum, pueros, chrysendeta, mensas:
Nil opus est ...)


* Gasperus Scioppius (Caspar Schoppe),
1576 Neumarkt in der Oberpfalz - 1649 in Padua,
Philologe und glühender Propagandist der
katholischen Gegenreformation; mit seinem
Classicum belli sacri, der 'Kriegstrompete zum
Heiligen Krieg' gegen die Protestanten, macht er
sich in allen Lagern Feinde und zieht nach Padua

** Languida cum vetula tractare virilia dextra
coepisti, iugulor pollice, Phylli, tuo:
nam cum me murem, cum me tua lumina dicis,
horis me refici vix puto posse decem.
Blanditias nescis: 'dabo' dic 'tibi milia centum
et dabo Setini iugera certa soli;
accipe vina, domum, pueros, chrysendeta, mensas'.
Nil opus est digitis: sic mihi, Phylli, frica.

(Martial - Epigramme XI, 29)


III

Goethe - Scholia in Corpus Priapeorum, 1790

Carmen hoc juxta sententiam Scaligeri in duo carmina dividendum,
duo ultimi versus a quatuor prioribus separandi erunt, tunc inter-
pretatio mihi satis commoda videtur. Carmen prius inducit Priapum
dolentem arma sibi | : forsan injuria temporis : | ab inguinibus decidisse.
Puellae mutilatum obliquis ocellis spectant, atque inermem despiciunt;
igitur ut quodammodo illis se deum esse in mentem revocet, ipsas monet
ut in ara, quae juxta Priapi effigiem semper apposita reperiebatur,
sacrificent, tunc mentulam nunc exanimem ut lignem combustibile
ipsis profuturam innuit.
Mentula nunc exanimis,
mentula quae jam a corpore meo divisa est et separata jacet.
arae si dederitis legendum cum Scioppio censeo.


Vale!